Zmiany w ustawie o systemie oświaty – propozycje ZNP

18 grudnia 2014 r. oraz 7 i 8 stycznia br. w Sejmie RP odbyły się posiedzenia Podkomisji stałej ds. jakości kształcenia i wychowania, na których procedowana była nowelizacja ustawy o systemie oświaty.

Związek Nauczycielstwa Polskiego podczas obrad podkomisji, a także w trakcie prowadzonych wcześniej rozmów z przedstawicielami Ministerstwa Edukacji Narodowej, zgłosił między innymi propozycje:

• wprowadzenia do projektu nowelizacji poprawki dotyczącej zakazu przekazywania przez samorządy szkół i placówek spółkom komunalnym. Dla ZNP wprowadzenie tego zapisu jest kluczowe ze względu na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 2014 roku. W wyroku tym NSA stwierdził, że przekazanie szkoły spółce prowadzonej przez samorząd nie jest rażącym naruszeniem prawa. Brak ustawowego zakazu, w kontekście wyroku NSA, oznacza, że samorządy szukając oszczędności będą zainteresowane przekazywaniem szkół, np. spółkom wodociągowym. Dla nauczyciela oznacza to zmianę pragmatyki zawodowej z Karty Nauczyciela na Kodeks Pracy, a dla pracownika niepedagogicznego utratę  statusu pracownika samorządowego;
• wykreślenia z ustawy zapisu dot. zatrudniania asystentów nauczyciela na zasadach określonych w Kodeksie pracy. ZNP wystąpił do Głównego Inspektora Pracy, Rzecznika Praw Obywatelskich oraz Ministra Pracy  i Polityki Społecznej o zmianę przepisów o pracownikach samorządowych i dopisanie w rozporządzeniu w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych asystenta nauczyciela do wykazu stanowisk pracowników niepedagogicznych zatrudnionych w szkołach samorządowych. Główny Inspektor Pracy oraz Rzecznik Praw Obywatelskich podzielili stanowisko Związku, że asystenci nauczyciela mają status pracowników samorządowych;
• wykreślenia z projektu nowelizacji kolejnej regulacji stanowiącej wyłom od zasady zatrudniania nauczycieli na podstawie ustawy Karta Nauczyciela. Zdaniem Związku brak jest uzasadnienia dla takiej regulacji także w przypadku nauczycieli zatrudnianych w szkole w celu realizacji zajęć w ramach programów finansowanych ze środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej. Z propozycji nowelizacji wynika, że dla nauczycieli niezatrudnionych w szkole, którzy realizują te zajęcia, podstawą nawiązania stosunku pracy będzie Kodeks Pracy;
• obligatoryjnego zatrudniania asystenta nauczyciela w przypadku zwiększenia liczby uczniów w oddziałach klas I-III (po zakończeniu rekrutacji) ponad 25 uczniów;
• podporządkowania kuratora oświaty ministrowi edukacji, a także powrotu do ustawowego zapisu, który uzależnia likwidację placówki oświatowej od pozytywnej decyzji kuratora oświaty;
• wycofania propozycji ograniczenia stosowania przepisów ustawy – Karta Nauczyciela  w stosunku do nauczycieli zatrudnionych w publicznych placówkach doskonalenia nauczycieli o zasięgu ogólnokrajowym;
• wykreślenia z projektu nowelizacji propozycji opiniowania sposobu wykorzystania wyników nadzoru pedagogicznego przez samorząd uczniowski.

Na etapie prac podkomisji do projektu nowelizacji zostały wprowadzone propozycje Związku dotyczące zakazu przekazywania przez samorządy szkół i placówek spółkom komunalnym oraz obligatoryjnego zatrudniania asystenta nauczyciela w przypadku zwiększenia liczby uczniów w oddziałach klas I-III (po zakończeniu rekrutacji) ponad 25 uczniów. Ponadto wykreślono z projektu nowelizacji zapis dotyczący opiniowania sposobu wykorzystania wyników nadzoru pedagogicznego przez samorząd uczniowski.

Jednocześnie do projektu nowelizacji ustawy o systemie oświaty (projekt ten nowelizuje również inne ustawy) wprowadzono popieraną przez Związek Nauczycielstwa Polskiego poprawkę dotyczącą art. 9d ust. 5 ustawy Karta Nauczyciela. Wprowadzona poprawka przewiduje zmianę przepisu w taki sposób, aby osoba, która przebywa na urlopie macierzyńskim czy rodzicielskim, nie musiała powtarzać stażu.

Projekt nowelizacji w najbliższym czasie będzie procedowany w sejmowej Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży.

Związek Nauczycielstwa Polskiego będzie prowadził dalsze działania w celu wprowadzenia do ustawy satysfakcjonujących nas rozwiązań.