Spór zbiorowy – krok po kroku

20 grudnia 2016 r. Zarząd Główny ZNP zdecydował, że rozpoczyna procedury zmierzające do wszczęcia sporu zbiorowego. Strajk jest ostatnim elementem sporu zbiorowego!

Przyczyną decyzji ZG ZNP jest niespełnienie postulatów ZNP dotyczących:

– wycofania uchwalonych przez Parlament zmian systemowych dotyczących nowego ustroju szkolnego,

– zwiększenia nakładów na oświatę, w tym podwyżki wynagrodzeń pracowników oświaty.

Dlatego Zarząd Główny ZNP postanowił od 20 grudnia br. rozpocząć procedury zmierzające do wszczęcia sporu zbiorowego ze wszystkimi szkołami i placówkami objętymi działaniami ZNP.

Procedura wejścia w spór zbiorowy – szczegółowo opisana w ustawie o rozwiązywaniu sporów zbiorowych – jest wieloetapowa. Trzeba ją przeprowadzić zgodnie z prawem, bo tylko wówczas ewentualny strajk będzie legalny.

Dlaczego spór zbiorowy a nie od razu strajk?

Strajk jest ostatnim elementem sporu zbiorowego. Legalny strajk może być zorganizowany tylko w ramach sporu zbiorowego. Dlatego najpierw należy wejść w spór zbiorowy z pracodawcą. Dla pracowników oświaty pracodawcą jest dyrektor szkoły / placówki oświatowej.

Czego dotyczy spór zbiorowy?

Spór zbiorowy może dotyczyć: warunków pracy, płac, świadczeń socjalnych, praw i wolności związkowych pracowników. Żądania ZNP mieszczą się w ustawowych wymogach.

Etapy sporu zbiorowego

1.      Zgłoszenie żądań

Spór zbiorowy rozpoczyna się w dniu przekazania pracodawcy żądań przez organizację związkową (pisemnie).

2.      Rokowania

Niespełnienie przez pracodawcę żądań (w terminie nie krótszym niż 3 dni) skutkuje podjęciem rokowań. Ich celem jest dojście przez strony do porozumienia.

3.      Mediacje

W przypadku braku porozumienia na etapie rokowań spór przechodzi na etap mediacji, polegających na negocjacjach z udziałem niezależnego mediatora.

4.      Strajk ostrzegawczy

W trakcie mediacji (nie wcześniej niż 14 dni od wszczęcia sporu zbiorowego) może być zorganizowany strajk ostrzegawczy. Nie jest on obowiązkowy.

5.      Arbitraż

Po zakończeniu etapu mediacji można ewentualnie poddać spór zbiorowy pod rozstrzygnięcie kolegium arbitrażu społecznego (przy sądzie okręgowym lub Sądzie Najwyższym).

6.      Strajk

Dopiero nieosiągnięcie porozumienia, rozwiązującego spór zbiorowy w trakcie mediacji, otwiera drogę do zorganizowania strajku.

Kalendarium

Zgodnie z uchwałą ZG ZNP:

– do 16 stycznia 2017 r. oddziały ZNP występują do pracodawców, czyli dyrektorów szkół z żądaniami, które znajdują się w załączniku do uchwały ZG ZNP;

– Związek domaga się ich spełnienia w terminie 5 dni.

Ze względu na wieloetapowość sporu zbiorowego oraz ferie zimowe przypadające w okresie styczeń-luty, ewentualne powstrzymanie się od pracy nauczycieli oraz pracowników szkolnej administracji i obsługi – jednocześnie w całym kraju – jest możliwe dopiero po 28 lutego 2017 r. (to jednak nie oznacza, że poszczególne szkoły nie mogą strajkować wcześniej).